29 Kasım 2009 Pazar

Nerede o eski bayramlar azizim!

Hı? Nerede ? Var mı ki öyle bir şey? Yani eskiden bayramlar muhteşemdi, nitelikliydi, geleneklere adetlere gark olunuyordu ve yaşanan o huşu bir sonraki bayrama kadar pek özleniyordu, öyle mi? Hiç sanmıyorum. Bayramlar kadar mutluluk ve manevi birikim yönünden şişirilmiş sahte bir "özel" gün daha var mı bilemiyorum... (Belki evlilik yıldönümleri buna bir örnek daha olabilir)... Artık "O eski bayramlar... " ile başlayacak cümleleri kurabilecek yaşa geldiğime göre başlayayım bari değil mi? Yeni nesillere birilerinin de doğruyu söylemesi lazım;

Evladım, eski ile bugün arasında hiç bir fark yok, eskiden de ellerini yıkayıp yıkamadığına emin olamadığın bir sürü insanın elini öpüyordun, bugün de. O zamanlar da birileri yanaklarını sıkmaya çalışırdı. Eskiden de her çaldığın kapıdan para çıkmazdı. Hatta kapıya gelen çocuk ile misafirliğe gelenlere verilecek şekerin bile kalitesi farklı olurdu bazen. Yine bayramlıklarını akşama kadar maymuna çevirdiğin için fırça yerdin. Yine bir sürü büyük insan hiç hoşlanmadığın halde saçlarını karıştırırdı. Yine bir odada oturan kişi sayısı kadar "sen nasılsın evladım?" sorusu sorulurdu ve hepsine de aynı cevabı verirdin. "İyiyim teyze saolun", "iyiyim bilmem kim, teşekkür ederim". Veya o anlık "salak" olmayı seçer ayaklarına bakan mal bir çocuk olurdun ki en akıllıca hareketti bu aslında. Bayram gezmelerinden yaşanan baygınlıklar ve anne-baba kavgaları o zaman da vardı. Bayramdan önceki günün sabahında da banyo yapmış olsan, arife gününün akşamı bayram banyosu yapılmak zorundaydı.

Bayramlar çocukların salak neşesinden başka birşey olmazdı aslında, o neşe de çocukların salıverilmelerinden sonra sokakta başlardı. Zaten iki şeker, iki kuruş ile kandırılmış çocuk bayram olmasa da o günü bayram gibi yaşar. Aman çocuklarımız pek bir şendi, masalının maliyeti de 2 şeker 2 kuruştur bu durumda.

Şimdi "nerede o eski bayramlar" diyen büyüklerimiz de aslında bu ilüzyonu yaşatmakla mükellef atalar oldukları için bu cümleyi kurarlar. Orta halli her aile için bayramın gelmesi bir stres ortamı mutlaka yaratmıştır, yaratır. Çünkü elalem lafın suyunu çıkarmasın diye en azından çocuklara ayakkabı almak gerekir, giyecekler belki dikilebilir ama dikilemezse de alınması gerekir. Evde bir şekerdi, çikolataydı olması mutlaka gereklidir gelenler için. Gelen akraba çocukları için de ufak tefek hediyeler veya para ayarlanması lazımdır. Neresinden baksan ev ekonomisini sarsan birşeydir bayram. Ve bugün "ahh ahh nerede o eski bayramlar" diyenler o günleri hatırlamazlar, bugün bunları yaşayan aileleri umursamazlar, o bayramın köpürtülmüş sahteliğinin sönmemesine uğraşırlar.

Velhasıl o eski bayramlar, tam da buradadır bir yere gitmiş değildir.

Kurban Bayramları ise tamamen ayrı bir soğukkanlılıkla yazılması gereken, insanın içindeki "kafa atma" duygusunu sürekli açığa çıkaran olaylara konukluk eden "özel" günlerdendir. Ayrıca "kurban" etmek olayında bayram edecek bir durum da yoktur. Dini görevini yapan da ağırbaşlılıkla adam gibi yapsın, dininin istediği sosyal adalete hizmet etmeyi becerebilsin bari de onca katledilen hayvan boşuna ziyan olmasınlar!

Diğer taraftan bayramların tatil olması iyi bir şeydir.